Geri dönüşümden çok daha fazlası olan döngüsel ekonomi, geleneksel doğrusal ekonomi modelinde çoğunlukla kaybolan değerin büyük bir kısmını elde tutabilmeyi ifade eder. Nynas içinse döngüsel yaklaşım, onları diğer petrol şirketlerinden ayıran özelliklerden biridir.
Döngüsel ekonomi nedir?
Günümüzde üretim kavramı çoğunlukla ham maddelerin doğadan alınması ve yeni ürünlere dönüştürülmesi, kullanım ömürlerini tamamlayan ürünlerin atık toplama sahalarına atılması, yakılması veya iyi ihtimalle geri dönüştürülmesini kapsar.
Öte yandan döngüsel ekonomide, bu ürünlerin mümkün olduğunca fazlası yeniden kullanılır, yeniden imalat sürecinde işlenir veya son çare olarak geri dönüşüm yoluyla ham maddeye çevrilir ya da enerji kaynağı olarak kullanılır. Şirketler, değer zincirlerinin hangi kısmında atık oluşumunun en yaygın olduğunu tespit ederek, belirledikleri bu çevrimleri sona erdirir ve kullandıkları kaynaklardan ve malzemelerden daha fazla yarar sağlayabilir.
Bir ürünün kullanım ömrü boyunca ortaya çıkardığı etkiyi ve kullanım ömrü sonunda ne olacağını düşünmek önemlidir. Sadece üretime veya ham maddeye bakmak, resmin sadece bir kısmını görmek demektir. Kullanım aşamasının etki katkısı, büyük resmin önemli bir parçası olabilir.
Nynas ve döngüsellik
Çoğu petrol şirketi sahip olduğu ham petrolü, yakılmak üzere fosil yakıtlara dönüştürür. Nynas ise ham petrolden, müşterilerine uzun vadeli değer katan ve çoğu durumda %100 yeniden kullanılabilen ya da geri dönüştürülebilen yüksek kaliteli bitüm ve özel naftenik yağlar elde ediyor. Nynas’ın ürünleri ham petrol bazlı malzemelerden üretilmiş olsa dahi kullanım alanlarının çoğunda sürdürülebilir gelişime katkıda bulunuyor. Kullanım ömrü, verimlilik, yeniden kullanılabilirlik ve geri dönüştürülebilirlik, hem ürünün kullanım ömrü değeriyle bağlantılıdır hem de kaynak ve enerji verimliliğiyle ilişkilidir. Döngüselliğe odaklanmak Nynas’ın ürün kullanım ömrünün tamamını değerlendirme vizyonunun bir parçasıdır. Döngüsel ürün akışları sağlanabilirse, ürünlerin ayak izi önemli ölçüde azaltılabilir.
Nynas, ürünlerin kullanım ömrünü bütünüyle ele alarak çevresel etkiyi azaltacak ürünler bulma ve geliştirme çalışmalarına yönelik ihtiyacın farkındadır. Ayrıca kendi ayak izini sınırlandırmak için ulaşım emisyonlarının azaltılması ve enerji optimizasyonu gibi önlemlerle çalışmayı sürdürüyor.
Geri dönüşüm odaklı tasarım gittikçe daha çok önem kazanıyor. Ham maddeleri gözden geçirip zehirli, yeniden işlenemeyecek bileşenleri veya diğer bileşenlerin kalitesini bozabilecek ya da düşürebilecek bileşenleri kullanmamak, bu kapsamda atılan adımlar arasında yer alıyor.
Nynas, sürdürülebilir ürünlerin kullanıldıkları uygulamalarda geçerli performans gerekliliklerini karşılaması, hatta aşması gerektiğini düşünüyor. Bu sayede müşterilerin sürdürülebilir gelişim hedeflerine katkı sağlamayı amaçlıyor. Ham, yenilenebilir veya döngüsel ham madde kullanılarak ürün üretilebilir. Mevcut ürünlerin döngüsel ürün akışlarındaki payını artırmak, sınırlı kaynakların verimli kullanımı için hayati önem taşır. Ayrıca bu, giderek daha fazla üretilen atık miktarını azaltmanın ya da son aşama olarak malzemeleri yakma işleminin sebep olduğu emisyonlardan kaçınmanın en iyi yoludur.
Yeniden kullanım/geri dönüşüm imkanı olanı Nynas ürünlerinden bazıları:
- Transformatör yağları
- Endüstriyel yağlama yağları ve saf metal işleme sıvıları
- Yol asfaltında kullanılan bitüm
Döngüsel müşteri girişimlerinden veya ilgili sektörlerden diğer örnekler:
- Kullanılmış lastiklerin, malzemelerin yeniden kullanılması veya piroliz ile karbon siyahı üretimi yoluyla geri kazanılması
- Iskartaya çıkarılmış transformatörlerden çelik ve bakırın geri kazanılması ve yeniden kullanılması
- Kullanılmış motor, hidrolik ve diğer yağlama yağlarının yeniden rafine edilmesi
- Plastiğin polimer, kimyasal veya rafineri/yakıt sektörlerinde kullanılmak üzere mekanik veya kimyasal olarak geri dönüştürülmesi
Potansiyel döngüsel malzemeler
Dünya Ekonomik Forumu’na göre dört malzeme kategorisi döngüsel uygunluk bakımından umut vadediyor:
► Modası Geçmeyenler: Kağıt, PET, cam ve çelik bu kategoridedir. Sık kullanılan ve yüksek hacimli geri dönüştürülebilir malzemelerin bulunduğu bu kategoride, kalite kaybının yanı sıra kağıt ve kartonda mürekkep bulaşması gibi saflık sorunları bulunuyor.
► Yüksek Potansiyelliler: Polimerler ve şu anda sistematik yeniden kullanım yöntemi bulunmayan diğer yüksek hacimli malzemeler bu kategoridedir. Parçalı formüller, tedarik zincirleri ve arıtma teknolojileri, toplama oranlarının artırılması önünde engel teşkil ediyor.
► İşlenmemiş Cevherler: Karbondioksit ve yiyecek atıkları gibi, üretim süreçlerinde yüksek hacimde ortaya çıkan yan ürünler.
► Geleceğin Yıldızları: Malzeme verimliliğini geliştirmek (ör. 3B yazdırma) veya tasarım ve kullanım amacı açısından tamamen geri kazanım odaklı döngülere sahip olmak (biyolojik bazlı malzemeler) suretiyle büyük ilerleme kat etme potansiyeli olan yenilikçi malzemeler.
