Kaymalı yatak tasarımı kriterleri - V Yatak Genişlik / Çap (B/D) Oranı

Kaymalı yatak tasarımı kriterleri - V Yatak Genişlik / Çap (B/D) Oranı

Kaymalı yataklarda yatak genişliği (uzunluğu) / yatak çapı (B/D) oranı yatağın yük taşıma oranının belirlenmesinde çok önemli bir parametredir. Tasarımı yapılan yatağın hesabına başlanırken genellikle yatak çapı bellidir. Yatak genişliği, bu yatak çapına göre seçilmektedir. B/D oranı büyük seçilirse yatağın yük taşıma kabiliyeti artmakta, sürtünme katsayısı ve yağ debisi (yatak yan kaçakları) azalmaktadır. Sınır yağlama için de bu durum iyidir.

B/D oranı ne kadar küçük seçilirse, yatak kenarlarında taşıyıcı yağ filminin basınç düşmesi o derece çabuk ve hızlı olur. Yağ, film içinde basınç sağlanamadan yatağın uçlarından akarak yatağı terk eder. Küçük B/D oranında yük taşıma kabiliyeti azalmaktadır. Buna karşılık yağın devri (sirkülasyonu) çok daha hızlı olacağından yatağın soğutulmasında daha iyi netice alınır. Bu nedenle büyük çevre hızı ile çalışan yataklarda B/D oranı küçük tutulur.

B/D oranı gereğinden çok büyük seçilirse milin şekil değiştirmesinden (çökmesinden) dolayı yatağın kenarlarında mil ile yatak köşe basması (teması) olarak adlandırılan metalik temasın meydana gelmesi söz konusudur. Köşe teması yağ film tabakasını etkilemekle beraber, yatak ve mil kenarlarının aşınmasına neden olabilmektedir.

Genel makine konstrüksiyonunda genellikle B/D oranı 0.125 ile 1.5 arasında değişmesine rağmen en uygun değer olarak 0.8 - 1. arası tavsiye edilmektedir. (Devam edecek)

 

(Kaynaklar: Tevrüz, T., Makine Elemanları ve Konstrüksiyon Örnekleri, Cilt 2., Çağlayan Kitabevi, Akkurt, M., Makine Elemanları Cilt 1., Birsen Yayınevi, Gemalmayan, N., https://websitem.gazi.edu.tr/site/nihatgem/files, Kurbanoğlu, C., Makina Elemanları, Teori, Konstrüksiyon ve Problemler, Nobel Yayınevi, Durak, E., Endüstriyel Yağlama Tekniği Ders Notları)

22.12.2019 17:13:00
Prof. Dr. Ertuğrul Durak    

Köşe Yazıları - Son Eklenen Haberler

Modern Çağın Siyah Altını Madeni Yağın Hikâyesi – IV

Modern Çağın Siyah Altını Madeni Yağın Hikâyesi – IV

Kullanılmış atık yağların miktarı yağlama yağı tüketimine bağlıdır. Ne kadar çok yağ kullanılırsa o kadar fazla miktarda geri kazanılabilir atık yağ çıkar. ...

28.08.2023 15:30:00
Dr. Hansu Jülide Köroğlu    
Madeni Yağ Analizinin Karbon Ayak İzi Azaltma Sürecindeki Katkısı

Madeni Yağ Analizinin Karbon Ayak İzi Azaltma Sürecindeki Katkısı

Günümüzde çevresel sürdürülebilirlik, endüstriler ve işletmeler için giderek daha önemli hâle gelmektedir. Karbon ayak ...

28.08.2023 15:20:00
Umut Arslan    
Sürdürülebilir ve Güvenilir Atık Yağ Yönetimi

Sürdürülebilir ve Güvenilir Atık Yağ Yönetimi

Atık yağlar, yüksek yağlayıcı içerikleri (%70 baz yağ, C18-C40), ekonomik önemleri ve artan miktarları (yaklaşık 250.000 ton / yıl) nedeniyle ülkemizde son ...

28.08.2023 15:15:00
Dr. Volkan Pelitli    
Yağlama Yağı Ambalajlama

Yağlama Yağı Ambalajlama

Hidrokarbon kökenli yağlama yağı ile ambalajı birlikte tüketiciye ulaşana dek yaşam döngüsünde hem akçeli maliyete hem de çevresel maliyete ...

28.08.2023 15:00:00
Prof. Dr. Filiz Karaosmanoğlu    
Karbonca Zengin Atıklardan Yağlama Yağları Üretilebilir mi?

Karbonca Zengin Atıklardan Yağlama Yağları Üretilebilir mi?

Her gün endüstriyel üretim ve günlük yaşamın bir parçası olarak; karbon açısından oldukça zengin atık sular, arıtma çamurları, ...

12.06.2023 13:30:00
Dr. Volkan Pelitli    
Yakıt İstasyonunda Sürdürülebilir Yaşam

Yakıt İstasyonunda Sürdürülebilir Yaşam

Küçük, orta, büyük yakıt istasyonları çoklu girdili hizmet tesisleridir. Yakıt dolum, yağlama ve yıkama yapılırken varsa kafe ve marketleri ...

12.06.2023 13:00:00
Prof. Dr. Filiz Karaosmanoğlu    
Sağlıklı Yağ, Mutlu Ekipman

Sağlıklı Yağ, Mutlu Ekipman

Hepimizin sağlıklı olup olmadığı kanımızdaki değerler ile doğru orantılıdır. Kan değerlerimizde enfeksiyon yoksa sağlıklı olduğumuzun göstergesidir. Bu durum ekipmanlarımız ...

12.06.2023 12:30:00
Umut Arslan    
Modern Çağın Siyah Altını Madeni Yağın Hikâyesi – III

Modern Çağın Siyah Altını Madeni Yağın Hikâyesi – III

Sanayileşmenin kaçınılmaz olumsuz sonuçlardan biri olan tehlikeli atıklar sorunu, günümüzde gelişmiş ve gelişmekte olan birçok ülkenin ...

12.06.2023 12:00:00
Dr. Hansu Jülide Köroğlu    
Modern Çağın Siyah Altını Madeni Yağın Hikâyesi – II

Modern Çağın Siyah Altını Madeni Yağın Hikâyesi – II

Petrol; yeryüzünde doğal olarak bulunan tüm sıvı hidrokarbonları (H-C) kapsar ayrıca bileşiminde az miktarda kükürt (S), azot (N), oksijen (O) ve ...

12.05.2023 12:00:00
Dr. Hansu Jülide Köroğlu    
Çevre Dostu Yağlar Olabilir Mi?

Çevre Dostu Yağlar Olabilir Mi?

Yağlama yağları özellikle de hidrolik sistem yağları; sızıntılar, dökülmeler, hat kopmaları ve montaj arızaları nedeniyle engellenemez biçimde çevreye ...

9.05.2023 13:00:00
Dr. Volkan Pelitli