Prof. Dr. Ali Erdemir: Plastik atıklardan yüksek performanslı madeni yağ üretmek mümkün

Prof. Dr. Ali Erdemir: Plastik atıklardan yüksek performanslı madeni yağ üretmek mümkün

Malzeme bilimi, yüzey mühendisliği ve triboloji alanlarında çığır açan çalışmalara imza atan dünyaca ünlü Türk bilim insanı Prof. Dr. Ali Erdemir, Madeni Yağ Dünyası’na röportaj verdi.

Elektrikli araçlara geçişle madeni yağ ihtiyacının azalacağına ilişkin görüşlerin aksine, yeni yağ türlerine ihtiyaç duyulacağını vurgulayan Prof. Dr. Erdemir, plastik atıklardan madeni yağ üretme teknolojisi hakkında da bilgi verdi. Milyonlarca ton plastiği ekonomiye kazandıran bu yeni buluş gelecek nesillere daha yaşanabilir bir gezegen müjdeliyor.

Bilim ve teknolojiye yaptığınız katkılarla ülkemizin gururu oldunuz. Özellikle nanoteknoloji kullanarak geliştirdiğiniz yapay elmas özelliği taşıyan buluşunuzla birçok AR-GE ödülü kazandınız. Okurlarımıza buluşlarınızın öneminden ve madeni yağ sektörüne katkısından bahseder misiniz?

Bu buluşlar aşınma ve sürtünmeye maruz kalan yüzeylerin daha kaygan ve dayanıklı hâle getirilmesiyle ilgilidirler ve birçoğu da endüstriye mal edilmiş durumdadır. Dünyada üretilen toplam enerji miktarının neredeyse 4’te 1’inin aşınma ve sürtünmeyi yenmek için harcandığını ve bu enerjinin çok büyük bir kısmının fosil bazlı yakıtlardan üretildiğini düşünürsek tüm bu çalışmaların çevre dostu olduğunu anlayabiliriz. Çalışmalarımız daha yeşil ve daha sürdürülebilir bir gelecek için önem taşıyor.

Enerji verimliliği, sürdürülebilirlik ve e-mobilite dünyanın öncelikli gündemi. Bu konularda yaptığınız çalışmalar mühendislik alanında hangi yenilikleri getiriyor?

Günümüz dünyasında e-mobilite gerçekten çok büyük bir önem kazandı. Elektrikle çalışan araçlarda aşınma ve sürtünmenin çok daha fazla olacağı öngörülmekte. Çünkü yüzeyler bir de elektrik akımının deşarj olma durumuyla karşılaşacak. Dolayısıyla yüzeylerde aşırı oranda korozyon ve oksidasyon söz konusu olacak. Onun için araçlarda kullanılan malzeme ve yağ türlerinin tekrar revize edilmesi ve elektrikli araçlara uygun hale getirilmesi lazım. Bu tür uygulamalarda da yüzey mühendisliğinin önemi çok daha öne çıkıyor.

Siz çok ödüllü olduğunuz kadar çok patentli bir bilim insanısınız. Biraz da patent başvurularınızın sayısından ve içeriğinden bahseder misiniz?

Bugüne kadar 33 tane patente imza attım. Tabii ki bu patentler çok sayıda arkadaşımın katkı verdiği bir ekip çalışmasının ürünü. Herkesin çok emeği var. Çok önemli bulgular içeriyor ki zaten öyle olmasa patenti alamazsınız. Patentlerin hemen hepsi yine yağlama ve yüzey teknolojileri ile ilgili. En son patentimiz, atık plastiklerden madeni yağ üretilebilmesi üzerine. Malumunuz plastik kirliliği son günlerde çevremiz için yıkıcı etkiler yaratmaya başladı. Ekip arkadaşlarımla beraber biz bunun en azından konvansiyonel madeni ve sentetik yağlar kadar performansı yüksek birer ürün haline getirilebileceğini keşfettik. Bu keşif gerçekten çevre kirliliğini önlemek açısından da büyük önem taşıyor.

Bahsettiğiniz bu patent madeni yağ sektörü açısından oldukça heyecan verici. Bu konuyu biraz daha açabilir misiniz?

Bu patent çalışmasını Iowa State Üniversitesi’nin öncülüğünde bir proje ekibi olarak gerçekleştirdik. Proje ekibinde Teksas A&M Üniversitesi’nin yanı sıra Argonne Ulusal Laboratuvarı, Chevron Philips Kimya Şirketi, Chemstation Inc, American Packaging Corp. gibi kurumlardan temsilciler bulunuyor. Projemiz ABD Enerji Bakanlığı’nın plastik atıklarla mücadele konusunda desteklediği 12 projeden biri oldu ve kısa süre önce ChemSusChem Dergisi’nde yayımlandı.

Projemizin yaşama geçmesiyle plastik atıkları madeni yağ hammaddesine dönüştürmeyi umuyoruz. Projemiz plastik atıkların gezegenimize verdiği korkunç zararı bertaraf ettiği gibi ekonomik açıdan da faydalar sağlayacak. Yüzlerce milyon ton plastik atığı ekonomiye kazandırmak ve yüksek performanslı madeni yağa dönüştürmek, daha yaşanabilir bir dünya ve daha yeşil bir gelecek hedefimize ulaşmamıza büyük katkı sağlayacaktır.

Plastik atıklardan üretilen yağlar, otomotivde mi endüstride mi kullanılacak?

Hem arabalarda hem diğer endüstriyel faaliyetlerde… Araştırmanın ticari olarak uygulanabilir olduğu ortaya çıkarsa motor yağları ve daha geniş kapsamlı olarak sanayi yağlarına yönelik üretim yapılabilecektir. Plastik atıklardan üretilen yağlarla enerji tüketimi azalırken, taşımacılık ve endüstriyel faaliyetlerdeki karbon ayak izi düşecek.

Yıllardır üniversite ve sanayi işbirliğiyle AR-GE çalışmaları yapıyorsunuz. Sizce Türkiye’de ARGE’ye verilen önem ve ayrılan bütçe dünya ile kıyaslandığında yeterli mi?

Türkiye’de AR-GE’ye yeterli kaynak ayrıldığına inanmak istiyorum. Avrupa’da, ABD’de AR-GE’ye ayrılan fonlar bir hayli yüksek. Yurt dışından Türkiye’deki AR-GE harcamalarını pek takip edemiyorum ama ileri teknoloji ülkelerinde GSMH’nin yaklaşık %3 ila 4’ü AR-GE’ye ayrılıyor. Bu şekilde bir kıyaslama yapılabilir.

Çalışmalarınızın yakın gelecekte sanayiye, petrol endüstrisine ve çevreye hangi etkileri sağlayacağını öngörüyorsunuz?

Bizim çalışmalarımızın odak noktası; yeşil teknolojileri, çevreye daha duyarlı buluşları hayata geçirip global sürdürülebilirlik açısından elimizden geldiğince bir şeyler yapmak; gelecek nesillere soluk alabilecekleri, koşup oynayabilecekleri ortamlar yaratmak. Şu anki gidişat maalesef pek iç açıcı değil. Çok daha duyarlı olmamız lazım. Aksi takdirde doğa felaketleri, kuraklık, açlık, salgın hastalıklar gezegenimizi yaşanmaz hâle getirecek. Bu olumsuzlukları aşmak için hepimize önemli görevler düşüyor.

Prof. Dr. Ali Erdemir
1954’te Osmaniye’de doğdu. 1977’de İTÜ Metalurji bölümünden mezun oldu. Akademik kariyerine ABD’de devam eden Erdemir, laboratuvar çalışmaları ve araştırmalarıyla bilim dünyasında saygın bir yer edindi ve pek çok önemli ödüle layık görüldü. Çok sayıda patenti bulunan Prof. Erdemir, birçok kez de AR-GE ödülü kazandı. Teksas A&M Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü’nde görev yapan Prof. Erdemir, aynı zamanda Uluslararası Triboloji Konseyi’nin başkanlığını üstleniyor.

19.08.2022 16:45:00

Röportaj - Son Eklenen Haberler

Nynas Türkiye Genel Müdürü Güney Devrim İldiri: Sürdülebilir Topluma Geçişle Naftenik Yağların Önemi ve Pazar Payı Artacak

Nynas Türkiye Genel Müdürü Güney Devrim İldiri: Sürdülebilir Topluma Geçişle Naftenik Yağların Önemi ve Pazar Payı Artacak

Dünyanın önde gelen naftenik yağ üreticilerinden Nynas, başta trafo yağları olmak üzere; lastik, madeni yağ ve gres üretiminde de kullanılan naftenik ...

8.09.2023 15:30:00
M Oil, Valvoline İş Birliğiyle Gücüne Güç Kattı

M Oil, Valvoline İş Birliğiyle Gücüne Güç Kattı

GüzelEnerji çatısı altında faaliyet gösteren M Oil Madeni Yağlar, üretim gücü ve Türkiye’nin her noktasına ulaşan satış ve pazarlama ...

8.09.2023 09:30:00
Havacılık Yağlarında Yeniliklerin Öncüsü: NYCO

Havacılık Yağlarında Yeniliklerin Öncüsü: NYCO

Avrupa’nın en önemli havacılık yağı üreticilerinden biri olan NYCO, askeri ve sivil havacılık alanında uçak üreticilerine geniş bir ürün ...

12.06.2023 15:30:00
Vario Grease, Kaldığı Yerden Üretime Devam Ediyor

Vario Grease, Kaldığı Yerden Üretime Devam Ediyor

Binlerce yurttaşımızı kaybettiğimiz 6 Şubat depremlerinin ekonomik maliyeti de oldukça ağır oldu. 11 ilimizi etkileyen ve ülkemizi yasa boğan büyük ...

9.05.2023 15:30:00
ExxonMobil, Yeni Yatırımlarla Grup II Baz Yağ Arzına Hız Veriyor

ExxonMobil, Yeni Yatırımlarla Grup II Baz Yağ Arzına Hız Veriyor

ExxonMobil Baz Yağlar ve Petrol Vaksları Global Pazarlama Müdürü Laura Pottorf ile Röportaj Madeni yağ sektörünün küresel liderlerinden ...

28.02.2023 10:00:00
Petrol Ofisi Madeni Yağlar Direktörü Sezgin Gürsu: 2023’te de Bugünden Yarına Hazırız

Petrol Ofisi Madeni Yağlar Direktörü Sezgin Gürsu: 2023’te de Bugünden Yarına Hazırız

Türkiye madeni yağ sektörünün geleneksel lideri Petrol Ofisi 2022’de, uzun süredir izlediği stratejinin sonuçlarını almaya başladı. Yıl ...

9.01.2023 16:30:00
Havacılık Yağlarında Tecrübe, Uzmanlık ve Üstün Kalite: ExxonMobil

Havacılık Yağlarında Tecrübe, Uzmanlık ve Üstün Kalite: ExxonMobil

Dünya çapında ticari faaliyet gösteren, pek çok ülkede üretim tesisi bulunan ve altı kıtada petrol ve doğal gaz arayan ExxonMobil, önde ...

1.11.2022 14:00:00
Prof. Dr. Ali Erdemir: Plastik atıklardan yüksek performanslı madeni yağ üretmek mümkün

Prof. Dr. Ali Erdemir: Plastik atıklardan yüksek performanslı madeni yağ üretmek mümkün

Malzeme bilimi, yüzey mühendisliği ve triboloji alanlarında çığır açan çalışmalara imza atan dünyaca ünlü Türk bilim insanı ...

19.08.2022 16:45:00
ELF ile performansın zirvesinde

ELF ile performansın zirvesinde

“Yanımda dünya markası ELF'i görmek beni hayata karşı bir kez daha güçlendirdi.” Doğukan Manço   TotalEnergies Turkey Pazarlama, ...

19.06.2022 12:25:00
Adil Pelister: Sektörümüz ölçek büyütecek

Adil Pelister: Sektörümüz ölçek büyütecek

İKMİB Başkanlığına yeni dönem için tekrar aday olduğunu açıklayan Adil Pelister, kimya sektörünün güzel bir ivme yakaladığını belirtiyor ve ...

1.04.2022 14:46:00