Trafo Kondisyonunda DGA Analizinin Önemi

Trafo Kondisyonunda DGA Analizinin Önemi

Küresel ekonomik gelişmeler, iklim krizi gibi birçok konu enerji üretim maliyetlerini ciddi şekilde etkilemiştir. Bu durum enerji tasarrufu ve sürdürülebilirliği konusunda, bizlere ciddi bir sorumluluk yüklemektedir. Bundan dolayı yazılarıma yağ analizlerinin enerji sektörü üzerindeki katma değerleri konusunda yön vermeye karar verdim.

Güvenli enerji akışı, tüm büyük elektrik dağıtım şirketleri için esastır. Bu durum güç transformatörlerini en önemli varlıklarından ve en büyük yatırımlarından biri haline getirir. Bundan dolayı da bu varlıkların kesintisiz bir şekilde enerji üretmesi , sürdürülebilir bir operasyon için de ekipmanın kondisyonu periyodik olarak takip edilmesi gerekir. Dünyanın çeşitli ülkelerinde trafo filoları, ortalamanın üzerinde yüklerle tasarım ömürlerinin ötesinde çalışmaktadır. Bu nedenle trafoda kullanılan yağın durum değerlendirilmesi çok önemlidir ve güvenilir ekonomik yöntemlerden biridir.

Zamanla, bir transformatörün yalıtım malzemeleri (ark, korona deşarjı, kıvılcım ve aşırı ısınma) üzerindeki elektriksel ve termal stresler, transformatör arızalarına neden olabilir. Bu gerilimler biriktikçe, yalıtım malzemeleri bozularak yanıcı gazların açığa çıkmasına sebebiyet verecektir. Bu gazlar, bekleyen veya meydana gelen arızanın türünü belirlemek için hassas ve güvenilir Çözünmüş Gaz Analizi (DGA) teknikleri kullanılarak transformatör yalıtım yağında tespit edilebilir. Bir insan vücudunun kanını test etmek, bir hastanın sağlığını kontrol etmek gibi, DGA size transformatörünüzün sağlıklı olup olmadığını ve değilse ne tür bir “hastalığın” beklendiğini söyleyebilir.

Rutin yağ numunesi alımından farklı olarak, DGA analizinde numunelerin cam şırıngalara alınması önemlidir. Çünkü numunenin hava ile temasını kesmek ve yağ içerisindeki mevcut yanıcı gazlar ile etkileşimini önlemek amaçlanmaktadır. Yanlış numune alımları, yanlış değerlendirme ve aksiyon alımlarına neden olabildiğinden DGA analizi için en önemli basamak diyebiliriz.

İkinci basamak ise; laboratuvar analizlerinin, TS EN 60567 / ASTM D3612 metoduna göre yapılırken akredite kurumların tercih edilmesinin önemidir. Metoda uygun yapılmayan analizler; mevcut olmayan bir problemin varmış gibi gözükmesine ya da mevcut problemin tespit edilemeyip ciddi sorunlar ile sonuçlanmasına yol açabilir.

Son basamak ise; analiz sonuçlarına göre açığa çıkan CH4 (Metan), C2H6 (Etan), C2H4 (Etilen), C2H2 (Asetilen), CO (Karbon Monoksit), CO2 (Karbondioksit), H2 (Hidrojen) gazlarının oranları değerlendirilerek trafo içerisinde potansiyel (ark, korona deşarjı, kıvılcım ve aşırı ısınma vb.) birçok arızayı erken tespit etmenize yardımcı olur. Değerlendirme aşamasında trafonun yaşı, gücü, markası, modeli ve birçok bilginin tanımlanmış olması, değerlendirme yönteminin belirlenmesinde büyük önem taşıyacaktır. Bundan dolayı sonuçların da uzman profesyoneller tarafından yapılması gerekir.

Bir transformatörün genel durumunu belirlemek için en iyi yöntem olarak kabul edilir ve evrensel bir uygulamadır.

Özetlemek gerekirse; potansiyel arızalar için erken uyarı; yeni ve onarılmış ünitelerin durum kontrolleri, planlı bakım duruşları, potansiyel aşırı yük koşulları altında ünitelerin izlenmesi için DGA analizlerini bakım planlarımıza dahil etmemiz mühimdir. Farkındalığımızın artması dileğiyle… Çünkü sorun fark edemediklerimizde.

8.01.2023 11:30:00
Umut Arslan    

Köşe Yazıları - Son Eklenen Haberler

Modern Çağın Siyah Altını Madeni Yağın Hikâyesi – II

Modern Çağın Siyah Altını Madeni Yağın Hikâyesi – II

Petrol; yeryüzünde doğal olarak bulunan tüm sıvı hidrokarbonları (H-C) kapsar ayrıca bileşiminde az miktarda kükürt (S), azot (N), oksijen (O) ve ...

12.05.2023 12:00:00
Dr. Hansu Jülide Köroğlu    
Çevre Dostu Yağlar Olabilir Mi?

Çevre Dostu Yağlar Olabilir Mi?

Yağlama yağları özellikle de hidrolik sistem yağları; sızıntılar, dökülmeler, hat kopmaları ve montaj arızaları nedeniyle engellenemez biçimde çevreye ...

9.05.2023 13:00:00
Dr. Volkan Pelitli    
Yağlama Yağlarının Çevresel Etkileri

Yağlama Yağlarının Çevresel Etkileri

Petrol kökenli, sentetik ve biyoyağlama yağları yaşam döngüsü boyunca çevresel etkilerinde başta toprak, hava ve suda olmak üzere insan ve doğa ...

9.05.2023 12:30:00
Prof. Dr. Filiz Karaosmanoğlu    
Sürdürülebilir Mühendislik: Madeni Yağlar CO2 Emisyonlarını Azaltabilir Mi?

Sürdürülebilir Mühendislik: Madeni Yağlar CO2 Emisyonlarını Azaltabilir Mi?

Dünyamız bugün iklim değişikliği, sınırlı doğal kaynaklar ve çevre kirliliği gibi küresel problemlerle karşı karşıyadır. Bu problemlerden hareketle ...

25.02.2023 11:35:00
Dr. Volkan Pelitli    
Modern Çağın Siyah Altını Madeni Yağın Hikâyesi

Modern Çağın Siyah Altını Madeni Yağın Hikâyesi

Yağlama yağları, endüstrimizin ve günlük hayatımızın ayrılmaz bir parçasıdır, dolayısıyla yağlar kullanılırken çevreye zarar verilmeden uygun ...

25.02.2023 11:30:00
Dr. Hansu Jülide Köroğlu    
İklim Dirençli Yağlama Yağı Üretimi

İklim Dirençli Yağlama Yağı Üretimi

Eylül 2015’te Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu aşırı yoksulluğu sona erdirme; eşitsizlik ve adaletsizlik ile mücadele; iklim değişikliği ile mücadele ...

25.02.2023 11:00:00
Prof. Dr. Filiz Karaosmanoğlu    
Trafo Kondisyonunda DGA Analizinin Önemi

Trafo Kondisyonunda DGA Analizinin Önemi

Küresel ekonomik gelişmeler, iklim krizi gibi birçok konu enerji üretim maliyetlerini ciddi şekilde etkilemiştir. Bu durum enerji tasarrufu ve ...

8.01.2023 11:30:00
Umut Arslan    
Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü (YYS) Sahibi Firmaların ÖTV Teminat Sorunu ve Çözüm Önerileri

Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü (YYS) Sahibi Firmaların ÖTV Teminat Sorunu ve Çözüm Önerileri

ÖTV (I) sayılı listenin (B) cetvelinde yer alan malları ithal edip, (I) sayılı listede yer almayan malların üretiminde kullanan mükellefler, öncelikle ...

6.01.2023 16:30:00
Mehmet Erkan    
Sürdürülebilir Yağlayıcılar ve Geri Dönüştürülmüş Baz Yağ

Sürdürülebilir Yağlayıcılar ve Geri Dönüştürülmüş Baz Yağ

Çalışmalarını, çevrimiçi etkinliklerini yakın takip ettiğim Avrupa Yağlama Yağı Üreticileri Birliği (UEIL), üyelerine ...

27.10.2022 12:30:00
Prof. Dr. Filiz Karaosmanoğlu    
Yeniden Varlık Barışı

Yeniden Varlık Barışı

Bazı Varlıkların Ekonomiye Kazandırılması Hakkında Genel Tebliğ, 9 Ağustos 2022 tarihli Resmi Gazete`de yayımlandı. Kamuoyunda “varlık barışı” olarak anılan Tebliğ; ...

25.10.2022 15:30:00
Mehmet Erkan