Türkiye madeni yağ sektörünün geleneksel lideri Petrol Ofisi 2022’de, uzun süredir izlediği stratejinin sonuçlarını almaya başladı. Yıl boyunca yaşanan değişimleri öngörüp proaktif önlemler alan ve belirsizlikleri çevik şekilde yöneten şirket, bir yandan pazar liderliğini korumayı başarırken diğer yandan yeni yatırım ve iş birliklerine imza attı.
Petrol Ofisi Madeni Yağlar Direktörü Sezgin Gürsu ile hem sektörün ve şirketinin 2022 yılını değerlendirdik hem de 2023 stratejilerini konuştuk. 2023 yılına ilişkin olumlu değerlendirmelerde bulunan Gürsu, Petrol Ofisi’nin madeni yağ pazarındaki liderliğini güçlendirip yeni yatırım ve katma değerli ürünlerle büyüyeceğinden emin.
Madeni Yağ Dünyası - Özel Haber
2022 yılı madeni yağ sektörü açısından nasıl geçti?
Madeni yağ sektörü olarak özellikle son 2 – 3 yıldır pandemi ve “post pandemi” dediğimiz ilginç bir dönem yaşıyor ve tüm sektörler gibi biz de bu sürecin etkilerini derinden hissediyoruz. Sektörümüz 2021 kadar olmasa da 2022’de de büyümeye devam etti. Bu büyümede araç sayılarının ve sanayi üretiminin artması, pandemideki kapanmaların olmaması gibi dinamikler var. Araç ve yağ değişim kilometrelerinin uzaması ve sanayide sentetik ürünlere geçiş gibi tüketimi azaltan dinamikler de var. Toplamda baktığımızda Türkiye’de madeni yağ tüketiminin 2022’de %7 – 8 civarında büyüdüğünü tahmin edebiliyoruz.
Pandemi sonrası tedarik zincirinde aksaklık görüldü. Geçen sene baz yağ tedarikindeki beklenmeyen sıkıntı bu sene belli başlı katıklarda yaşandı. Özellikle çinko, alüminyum gibi metallerden oluşan katkı malzemelerinde global bir sıkıntı oldu. Yine bu yıl baz yağ maliyetlerinde dalgalanmalar devam etti ve özellikle Rusya – Ukrayna çatışmasıyla bir miktar ateşlendi. Tabi tüm bunlar üretici, dağıtıcı ve bu işin ticaretini yapan taraflar olarak sektörün tüm katmanlarını etkiledi. Distribütörler, bayiler, alt bayiler, perakendeciler maliyetleri yönetmek zorunda kalırken kur artışı da ciroları arttırdı ve işletme sermayeleri yükseldi. Sırf bizim değil, bayilerimizin ve aradaki perakendecilerin kur ve baz yağ fiyatlarıyla birlikte işletme sermayesi yükseldi ve üç mislisine kadar çıktı. Tabi bu Türkiye’de yaşanan enflasyonla birlikte daha da arttı.
Dolayısıyla iş dünyası olarak bir yandan riskleri, bir yandan finansal maliyetleri yönetmek zorunda kaldık. Her sektörde olduğu gibi değişen şartlara hızlı uyum sağlayan, çabuk öğrenen dayanıklı ve çevik şirketler daha başarılı oldu. Genel trendler dışında madeni yağ sektöründe 2022 yılını fiyat dalgalanmaları ve tedarik zinciri sorunları ile işletme sermayesi ve finansal maliyet artışları şeklinde özetleyebiliriz.
2022’de hedeflere ulaşma bakımından Petrol Ofisi’nin performansı nasıldı?
Petrol Ofisi Madeni Yağları olarak eşine az rastlanan ölçüde tecrübeli ve yetkin bir ekibe sahibiz. 10 – 12 yıldır birçok krizi ekibimizle birlikte yaşadık ve birlikte aştık. Aslında ekip olarak uzun yıllardır süren bir stratejinin sonuçlarını alıyoruz. Bu stratejinin temeline hedeflediğimiz alanlarda sürdürülebilir büyümeyi koyduk. Katma değerli ürünler, binek araç yağları, yeni sentetik ürünler ile Petrol Ofisi olarak bugünden yarına hazırız. Müşterilerimizin gelecekteki ihtiyaçlarını ve talep edecekleri hizmetleri şimdiden görüp hazırlık yapıyoruz. Tabi bunun yanı sıra verimli, esnek, kolay çalışan, insana yatırım yapan ve müşteriye yakın bir şirket olmak için çabalıyoruz.
Bu çizdiğim genel strateji doğrultusunda 2022’de de büyümeye devam ettik. Biz 2019’da kimyasal hariç, madeni yağ pazarında liderliğe yükselmiştik. 3 yıldır ikinci rakibimizle aramızdaki farkı açarak liderliğimizi koruyoruz. Bu durum stratejilerimizin doğru olduğunu gösteriyor. 2022’de bu genel stratejinin yanı sıra tedarik zincirine odaklandık. 2020’de o zincirin kopmasından ders alarak stok yönetimini çok daha dikkatli yaptık. Tedarikçilerimizle iş birliğimizi sıkı tuttuk.
2022’de maliyet ve fiyat yönetimi çok önemliydi. Rusya – Ukrayna savaşıyla bir anda baz yağ fiyatlarında ani dalgalanma oldu. Burada maliyet, fiyatlandırma ve marj yönetimini çok daha hassas yapmamız gerekiyordu. Müşterilerimizi şeffaf bir şekilde bilgilendirdik ve müşteri kaybı yaşamadan fiyat ayarlamasını yapıp büyümeye devam ettik. Dolayısıyla 2022, Petrol Ofisi Madeni Yağları açısından başarılı bir yıldı. Değişimleri hızlı öngörüp proaktif önlemler aldığımız, pazar liderliğimizi korurken yatırımlarımıza devam ettiğimiz bir yıl oldu.
Sezgin Gürsu: “2022, Petrol Ofisi Madeni Yağları açısından başarılı bir yıldı. Değişimleri hızlı öngörüp proaktif önlemler aldığımız, pazar liderliğimizi korurken yatırımlarımıza devam ettiğimiz bir yıl oldu.”
2022’de hangi yatırım ve yenilikleri gerçekleştirdiniz?
2019’da fabrikada kapasite artırma kararı almıştık ve 2022’de bu büyük projenin ilk adımını attık. Bu, mevcut kapasitemizi 140 bin ton düzeyinden 230 bin tona çıkaran 25 – 30 milyon dolarlık bir proje. Başlı başına yeni bir madeni yağ fabrikası kurmak gibi iddialı bir yatırımdan bahsediyoruz. Yeni depolama alanları, harmanlama tankları ve dolum hatları ile 230 bin tonluk bir üretim kapasitesine ulaşarak dünya çapında sayılı tesislerden biri haline geliyoruz.
Bu yıl attığımız bir başka adım da ERP’de Oracle sisteminde SAP sistemine geçmek oldu. Bunu da gururla söylüyorum zira bu geçişi yaparken müşterilerimize sunduğumuz hizmetlerde hiçbir aksaklık yaşamadık. 1 Ocak 2022 itibariyle yaptığımız bu geçiş en çok Madeni Yağlar olarak bize fayda sağladı. Çünkü tüm üretim süreçlerimiz ERP sistemine girdi ve dijitalleşme açısından bizi ileri bir noktaya taşıdı.
Petrol Ofisi Madeni Yağlar Direktörü Sezgin Gürsu, insan kaynağına yaptıkları yatırım sayesinde yönetici pozisyonu atamalarının %80’ini kurum içinden gerçekleştirdiklerini söyledi.
Bu yıl Petrol Ofisi olarak hangi segmente odaklandınız?
Bizim odak noktamız katma değeri yüksek, teknoloji yoğun ürünler. İlk sırada tabii ki binek araç yağları vardı. Her araç üreticisi artık kendi onaylı istemeye başladı ve aslında madeni yağ sektöründe son 10 yılın belki en büyük değişimi bu. Bu alanda pazar payımız %10 düzeyindeyken 10 yıl içinde %20’ler düzeyine ulaşmayı başardık. Bu başarıda akaryakıt sinerjisini kullanmamız ve yetkin ekibimiz çok etkili oldu. Binek araç yağları ve tüm motor yağlarında büyümeye devam ederken pazara yeni ürünler sunmayı ihmal etmedik. Elektrikli araçlar için hazırladığımız yeni ürün serimiz ve çok ciddi pazar payı elde CX 5W-30 yağımız yeni teknolojisi ile ürün gamımızda yerini aldı. Dizel tarafında da sentetik ürünlerde büyümeye ve payı kazanmaya devam ettik. Endüstriyel tarafta yine sentetik ağırlıklı, daha uzun ömürlü, gres ürünlerinde, sentetik kompresör ve hidrolik yağlarda büyümeye devam ettik.
Petrol Ofisi ve Chevron denizcilik alanında 2015’te başlattıkları iş birliğini çok daha kapsamlı hale getirme kararı almıştı. 2022 yılı iki şirketin Texaco markasıyla hayata geçirdiği iş birliğinin ilk yılı oldu. Texaco, yarattığı sinerjiyle pazarda hızla karşılık bularak her iki şirketin de gücüne güç kattı.
2022 elektrikli araç piyasasında da hareketliliğin yaşandığı bir yıldı. Petrol Ofisi olarak bu alandaki gelişmeleri nasıl yorumluyorsunuz?
Açıkçası bu iş çıktıktan beri “Madeni yağcıların işi bitti” gibi espriler yapılıyor ama raporlara baktığımızda farklı bir tablo ile karşılaşıyoruz. 2030 yılında yeni satılan binek araçların %20’siyle maksimum %50’si elektrikli olacak ve bu yeni araçlar mevcut araç havuzunda çok daha küçük bir oranda kalacak. Ağır vasıtalarda da içten yanma motorlar devam edecek. Elektrikli araçlar 2050 yılında madeni yağ ihtiyacının %8’ini etkileyecek.
Tabii ki bu, değişimi görmezden geldiğimiz ve hiçbir hazırlık yapmadığımız anlamına gelmiyor. Bu bir gerçeklik ve dünyamızın geleceği için bu değişimi destekliyoruz. Şirket olarak bunun altyapı çalışmalarını yapıyor, e-power şarj istasyonlarımızı kuruyoruz. Elektrikli araçlar için de hem soğutma sıvısı hem dişli yağı hem de gresimizin lansmanını yaptık ve ürünlerimizi satışa hazır hale getirdik. Sloganımızda da ifade ettiğimiz gibi Petrol Ofisi olarak bugünden yarına hazırız.
Petrol Ofisi sürdürülebilirlik konusunda başka hangi çalışmaları gerçekleştiriyor ve çevreye hangi faydaları sağlıyor?
Çevre bilinci laf ve sloganlardan ziyade şirketlerin uygulamalarına yansımalı diye düşünüyoruz. Biz geçen sene ilk sürdürülebilirlik raporumuzu yazdık ve aslında bu alanda ne çok şey yaptığımızı o zaman fark ettik. Örneğin Active-3 teknolojili V/Max yakıtımızla %5 yakıt tasarrufu sağlıyoruz. Denizcilik yakıtlarında daha çevre regülasyonları bu kadar sıkı değilken düşük sülfürlü fuel oil’i ilk getiren biz olduk. Havacılık yakıtlarında SAF (sustainable aviation fuel) yakıtını ilk getiren biziz. Hybrid 0W-20’yi ilk çıkaran şirketlerden biriyiz ve sırf bu ürünle %4’e varan yakıt tasarrufu sağlıyoruz.
Az önce e-power şarj istasyonlarımızdan bahsetmiştim. Temiz enerjiyle ilgili bir diğer gündemimiz de fabrika yatırımımızdaki depo için yaptırdığımız solar çatı. Tüm fabrikanın elektrik ihtiyacının yaklaşık %30’unu buradan karşılayacağız Yine fabrikada yağlı suyla yağmur suyunu ayrıştıran sistemi geçen sene kurduk ve arıtmaları yeniledik. Çevremiz için elimizden gelenin en iyisini yapıyor, gelecek nesillere iyi bir miras bırakmak için çalışıyoruz.
POTEM (Petrol Ofisi Teknoloji Merkezi), 2022 yılındaki çalışmalarıyla şirketin gururu oldu. Türkiye’nin en yetkin bilim insanlarının çalıştığı POTEM, laboratuvar ve ARGE merkezinde gerçekleştirdiği çalışmalarla madeni yağ sektörüne yön veriyor. 144 farklı deney metodunun uygulandığı merkez; patent girişimleri, teknik makaleleri ve OEM’lerle yaptığı iş birlikleriyle tüm dünyada ses getiriyor.
Petrol Ofisi Madeni Yağlar olarak 2023 stratejinizi paylaşır mısınız?
2023 bir takım belirsizliklerin beklendiği bir yıl ama Türkiye de dünya da buna alışkın. Hepimizin belirsizlikleri yönetecek kasları gelişti diyebilirim. Türkiye’nin ve özel sektörün kendi dinamikleri kendi çarkını kendi hızıyla çevirmeyi öğrendi. Öyle ki kötümser başladığımız bir yılı güzel bitiriyoruz ve sektör olarak üç senedir beklenmedik büyümeler yaşıyoruz. Aslında sektörümüz ilişkili olduğu kesimlerle birlikte düşünüldüğünde Türk sanayinin ve ticaretinin göstergesi. Dolayısıyla 2023’e de hem sektörümüz hem ülkemiz adına pozitif beklentilerle giriyoruz.
Petrol Ofisi Madeni Yağlar olarak 2023 bütçemizde iyimser bir tablo ortaya koyduk. 2022’deki hızımızla üretmeye devam edeceğiz. Araç satışlarının aynı seviyede devam edeceğini düşünüyoruz. Bunun dışında maliyetlerde dalgalanmalar, kur hareketleri olabilir ama kritik olan talebin devam etmesidir. Yani biz fabrikamızın kapasitesini 140 bin tondan 230 bin tona çıkartırken Türkiye’deki iç talebin devam edeceğine güveniyor, üretim çarkının döneceğine inanıyoruz. Hissedarlarımız da aynı güveni paylaştığı için bu yatırıma destek oluyor. Diğer yandan başta bahsettiğim uzun vadeli stratejiye aynen devam ediyoruz. Katma değerli ürünlerimizde pazarın hem bugünkü hem gelecekteki ihtiyaçlarını okuyacak ve liderlik pozisyonumuzu güçlendireceğiz.
Sezgin Gürsu: 2022’deki hızımızla üretmeye devam edeceğiz. Türkiye’deki iç talebin devam edeceğine güveniyor, üretim çarkının döneceğine inanıyoruz.
Petrol Ofisi Madeni Yağlar olarak 2023’te ihracat hedefiniz var mı?
İhracatta biraz daha agresif büyüme hedefimiz var. Mevcut durumda Irak, Azerbaycan, Libya, Gürcistan ve Kuzey Kıbrıs ağırlıklı olmak üzere toplamda 33 ülkeye ihracat yapıyoruz. Geçen sene katıldığımız fuarların hem mevcut ihracat pazarlarında hem de denizcilik satışlarımızda çok önemli faydaları oldu. Mümkün olduğu kadar fuarlara katılmaya ve ihracat fırsatlarını değerlendirme devam edeceğiz. Yine 2022 yılında Turquality programına katılarak ihracat için marka desteği almaya başladık. Bu desteği verimli kullanmak için şimdiden planlarımız yaptık. Petrol Ofisi markasını güçlendirmek ve yeni pazarlarda etki alanımızı genişletmek var gücümüzle çalışacağız.
Biraz da Petrol Ofisi olarak spora sağladığınız destekten bahsedelim mi?
Tabii. Bundan beş yıl önce Altınordu ile bir sponsorluk anlaşması yaptık. Çünkü Altınordu ile aynı felsefeye sahibiz. Biz Petrol Ofisi olarak bu topraklarda doğmuş, ülkemizin geleceğine ve gelişimine yatırım yapmış ve sektörün geleneksel lideri olmuşuz. Altınordu da Türk gençlerini hem sporcu hem de iyi birer insan olarak yetiştiren, yabancı oyuncu almayan bir kulüp. Felsefelerimizin uyuşması nedeniyle beş yıldır iş birliğimiz devam ediyor. 2022’de de hem Galatasaray hem Fenerbahçe kadın futbol takımlarının sponsoru olduk. Bu destekle çok önemli bir mesaj verdiğimizi düşünüyoruz. Desteğimiz hem kadın futboluna ve dolayısıyla kadın sporculara hem de iki ezeli rakip arasındaki dostluğa yöneliktir. Yine geçtiğimiz günlerde Bedensel Engelliler Federasyonu’nun sponsorluğunu üstlendik. Engellilerimize yalnız olmadıklarını hissettirmenin önemli olduğuna inanıyor ve onlara destek olmanın gururunu yaşıyoruz.
Madeni yağ sektörünün 2023 yılını kutlayan Sezgin Gürsu, dergimizin de 40. sayısını tebrik etti: “Sektörü temsil ve teknik bilgilendirme açısından çok önemli bir misyonunuz var. Başarılarınızın devamını diliyor ve pazarın lideri olarak desteğimizi ifade ediyorum.”
