Öncelikle 7193 sayılı Kanunla olmak üzere, bazı yasal düzenlemeler ile 2019 yılında vergi mevzuatında ve uygulamasında bazı değişiklikler yapılmıştır. 1 Ocak 2020 tarihinde yürürlüğe girecek olan önemli vergisel düzenlemelere yönelik hatırlatmalar, bu yazımızın konusunu oluşturmaktadır.
1- 7193 Sayılı Kanun Vergi Düzenlemeleri
7193 Sayılı Kanun, 05.12.2019 tarihli TBMM Genel kurulunda kabul edilmiş ve 07.12.2019 tarih ve 30971 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanmıştır. 7193 Sayılı Kanunda Vergi ile ilgili önemli düzenlemeler ana hatları ile aşağıda yer almaktadır.
- Dijital ortamda sunulan her türlü reklam hizmetleri başta olmak üzere bazı dijital hizmetler üzerinden ödenmesi gereken “Dijital hizmet vergisi” ihdas edilmesi öngörülmektedir. Vergi, verginin konusuna giren hizmetler nedeniyle elde edilen hasılat üzerinden, aylık olarak, %7,5 oranında ödenecektir.
- Değerli konut vergisi isimli yeni bir vergi ihdas edilmektedir. Türkiye sınırları içerisinde bulunan ve değeri 5 milyon lirayı aşan mesken nitelikli taşınmazlar değerli konut vergisine tabi olacaktır. Değerli konut vergisine tabi mesken nitelikli taşınmazlardan değeri;
- 000.000 TL ile 7.500.000 TL arasında olanlar (Binde 3)
- 500.001 TL ile 10.000.000 TL arasında olanlar (Binde 6)
- 000.001 TL’yi aşanlar (Binde 10)
oranında vergilendirilir.
- Gelir Vergisi Kanunu’nun ticari kazançta indirilebilecek giderlerin yer aldığı 40. maddesi ile serbest meslek erbabınca indirilebilecek giderlerin sayıldığı 68. maddesinde değişiklikler yapılarak, kiralanan veya satın alınan binek otomobillere ilişkin giderlere bazı sınırlamalar getirilmektedir.
- Gelir vergisi tarifesinin 4. gelir diliminde yer alan tutarı (500.000 TL) aşan, tek işverenden alınan tevkif suretiyle vergilendirilmiş ücretler için beyanname verilmesi öngörülmektedir.
- 000 lirayı aşan gelirler için (ücretler dahil) gelir vergisi tarifesine yeni bir dilim eklenmesi öngörülmektedir. Bu gelirler üzerinden %40 oranında vergi ödenecektir.
- İşverenlerce çalışanlara servis imkânı sağlanmadığı durumlarda, çalışılan günlere ait bir günlük ulaşım bedelinin 10 lirayı aşmaması ve buna ilişkin ödemelerin toplu taşıma kartı veya bilet temini şeklinde yapılması şartıyla gelir vergisi istisnası getirilmesi öngörülmektedir.
- Kambiyo muamelelerinde binde 1 olarak uygulanan BSMV oranının binde 2’ye çıkarılması öngörülmektedir.
- Konaklama vergisi isimli yeni bir vergi ihdas edilmektedir. Konaklama vergisinin oranı %2’dir. Cumhurbaşkanı, bu oranı bir katına kadar artırmaya, yarısına kadar indirmeye, bu sınırlar içinde farklı oranlar tespit etmeye yetkilidir. Verginin oranı ise %2 olarak belirlenmiştir. Ancak Kanun’un 42. maddesi uyarınca, bu oran, 31 Aralık 2020 tarihine kadar %1 olarak uygulanacaktır.
- İzaha davet uygulamasında, izaha davet edilenlerin izahta bulunma süreleri ile beyanname verme ve ödeme süreleri 15 günden 30 güne çıkarılmaktadır.
- Vergi cezalarında indirimi düzenleyen 376. maddede değişiklik yapılarak vergi ziyaı cezalarında ilk defa işlenip işlenmediğine bakılmaksızın indirim oranı %50 olarak belirlenmektedir.
VUK’a, mükellef ile idare arasındaki vergi ihtilaflarının çözümlenebilmesi amacıyla “Kanun yolundan vazgeçme” başlıklı madde eklenmektedir.
2- e-Fatura, e-Arşiv Fatura, e-İrsaliye, e-Müstahsil Makbuzu uygulamaları ile e-Defter uygulamalarına ilişkin geçiş tarihlerinde yeni düzenleme yapılmıştır.
e-Fatura uygulaması, e-Arşiv Fatura, e-İrsaliye, e-Müstahsil Makbuzu uygulamaları ile e-Defter uygulamalarına ilişkin geçiş tarihlerinde 509 No.lu VUK Genel Tebliğinde yeni düzenleme yapılmıştır.
- e-Arşiv Fatura uygulamasına dahil olmayan mükelleflerce, 1/1/2020 tarihinden itibaren düzenlenecek faturaların, vergiler dahil toplam tutarının 30 Bin TL’yi (vergi mükelleflerine düzenlenenler açısından vergiler dahil toplam tutarı 5 Bin TL’yi) aşması halinde, söz konusu faturaların, “e-Arşiv Fatura” olarak Başkanlıkça sunulan e-Belge düzenleme portali üzerinden düzenlenmesi zorunlu hale getirilmiştir.
- Tüm serbest meslek erbapları (avukatlar, mali müşavirler, serbest çalışan doktorlar, mimarlar, mühendisler vb.) 2020 yılı Haziran ayından itibaren serbest meslek makbuzlarını e-Serbest Meslek Makbuzu olarak düzenlemek zorunda olacaklardır.
- Hal kayıt sistemi kapsamında sebze ve meyvelerin ticareti ile iştigal eden tüccar ve komisyoncular 1/1/2020 tarihinden itibaren e-Fatura, e-Arşiv Fatura, e-İrsaliye, e-Müstahsil Makbuzu uygulamaları ile e-Defter uygulamalarına dahil olmak zorunda olacaklardır.
- Sigorta, emeklilik ve reasürans şirketleri Sigorta Poliçeleri ile Sigorta Komisyon Gider Belgelerini, bankalar dekont belgesini, yetkili döviz müesseseleri de Döviz Alım-Satım belgelerini ve tüm mükelleflerce kullanılan Gider Pusulası belgesi e-Belge olarak düzenlenebilecektir.
- Akaryakıt istasyonları dahil olmak üzere EPDK’dan akaryakıt sektöründe faaliyette bulunmaya ilişkin lisans alan tüm mükelleflere Tebliğde öngörülen geçiş zamanlarında e-Fatura, e-Arşiv Fatura, e-İrsaliye ve e-Defter uygulamalarına geçiş zorunluluğu getirilmektedir.
- Gübre takip sistemi kapsamında bulunan mükelleflerce gerçekleştirilen sistem kapsamındaki malların sevkinde e-İrsaliye kullanma zorunluluğu getirilmektedir.
- Demir çelik sektöründe, madencilik alanında vergi kayıp ve kaçağını azaltmak ve sektörde haksız rekabeti engellemek amacıyla imalat, ihracat veya ithalat faaliyetinde bulunan mükelleflerin e-İrsaliye uygulamasına geçiş zorunluluğu öngörülmüştür.
- E-Fatura uygulamasına dahil olan mükelleflerin çiftçilerden gerçekleştirdikleri zirai mahsül alımlarında kağıt ortamda düzenledikleri müstahsil makbuzlarının elektronik ortamda e-Müstahsil Makbuzu olarak düzenlenmesi zorunluluğu getirilmiştir.
3- Hasılat Esaslı Vergileme
19/7/2019 tarihli ve 30836 (Mükerrer) sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 17/7/2019 tarihli ve 7186 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 1’inci maddesiyle, 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 113’üncü maddesi yeniden düzenlenmiştir. Vergi uygulamalarının basitleştirilmesi, mükelleflerin vergiye uyum maliyetlerinin azaltılması amacıyla şehir içi yolcu taşımacılığı faaliyetinde bulunan ve bu faaliyetlerinden kaynaklanan hasılatlarının tamamını elektronik ücret toplama sistemleri aracılığıyla elde eden mükelleflerden bu hususta talepte bulunanlar, bu faaliyetlerinden elde ettikleri gayrisafi hasılatlarının %10’unu bu faaliyetlerine ilişkin vergiye tabi kazanç olarak esas alacaklardır.
Gelir Vergisi Genel Tebliği (Sıra No:309) ile; “Hasılat Esaslı Kazanç Tespiti Uygulaması” açısından uygulamadan yararlanabilecek mükellefler ve faydalanma şartları, uygulamadan yararlanmaya ilişkin taleplerin değerlendirilmesi, bu kapsamdaki mükellefler için vergiye tabi kazancın hesaplanması, uygulamaya ilişkin şartların kaybedilmesi ve uygulamadan çıkış hususları hakkında detaylı açıklamalara yer verilmektedir.
4- KDV İadesi Raporları Elektronik Ortamda Gönderilecektir.
1/6/1989 tarihli ve 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununa göre yeminli mali müşavirlik ruhsatı ve mührü almış ve yeminli mali müşavir odalarının çalışanlar listesine kayıtlı yeminli mali müşavirlerin, ilgili kanun ve mevzuat hükümleri ile 3568 sayılı Kanun hükümlerine uygun olarak düzenleyecekleri Yeminli Mali Müşavirlik Tasdik Raporlarının elektronik ortamda internet vergi dairesi sistemi üzerinden gönderilmesine ilişkin usul ve esaslar, 1/6/2019 tarihli ve 30791 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Yeminli Mali Müşavirlik Tasdik Raporlarının Elektronik Ortamda Gönderilmesi Hakkında Genel Tebliğ” ile belirlenmişti.
Yeminli Mali Müşavirlik Tasdik Raporlarının Elektronik Ortamda Gönderilmesi Hakkında Genel Tebliğ çerçevesinde, yeminli mali müşavirler tarafından verilecek tüm Katma Değer Vergisi İadesi Tasdik Raporlarının 15/11/2019 tarihinden itibaren internet vergi dairesi sistemi üzerinden elektronik ortamda ihtiyari olarak gönderilmesi, 1/4/2020 tarihinden itibaren ise zorunlu olarak sadece internet vergi dairesi sistemi üzerinden elektronik ortamda gönderilmesi uygun görülmüştür. 15/11/2019 tarihinden elektronik ortamda gönderme zorunluluğunun başladığı tarihe kadar söz konusu raporlar halihazırda olduğu gibi vergi dairelerine kağıt ortamında teslim edilebilecektir.
