Dünyanın önde gelen naftenik yağ üreticilerinden Nynas, başta trafo yağları olmak üzere; lastik, madeni yağ ve gres üretiminde de kullanılan naftenik özel ürünlerin tedarikinde önemli bir pazar payına sahip.
Avrupa ve Güney Amerika’daki üretim tesisleri ve 30 farklı ülkede konuşlanan ofisleri sayesinde yaygın bir lojistik ağı bulunan şirket; döngüsel ekonomiye geçiş ve sürdürülebilir üretim konusunda kritik rol oynuyor.
Dünyada 1,2 milyar kişiyi kapsayan elektrik iletiminde tercih edilen ve böylelikle doğrudan insanların yaşamına dokunan Nynas, elektrik talebinin artmasıyla küresel liderlik pozisyonunun güçleneceği bir geleceğe hazırlanıyor.
Nynas, Türkiye pazarında hızlı ve istikrarlı bir büyüme performansı sergiliyor. Türkiye’de faaliyete başladığından bu yana trafo yağlarında lider olan şirket, benzer bir başarıyı lastik sektöründe de yakaladı.
Nynas Türkiye Genel Müdürü Güney Devrim İldiri ile röportajımızda hem Nynas’ın Türkiye pazarındaki durumu ve gelecek hedefleri hem de naftenik yağların özellikleri ve sağladığı avantajlar hakkında bilgilere ulaştık.
Nynas’ın 100 yıla yaklaşan bir başarı öyküsü var. Bu uzun yolculuk nasıl başladı ve hangi aşamalardan geçti?
Petrol piyasasında Nynas ismi ilk olarak 1928 yılında duyuldu. Değerli kurucumuz, Axel Axelsson Johnson, kişisel araç sahipliğinin etkisini rakiplerinden daha erken fark ederek 1930’ların başında yeni bir tesise yatırım yaptı. İsveç tarihinde bir ilk olan bu rafineri tesisi, Nynas’ın 1981’e kadar yürüttüğü ulusal benzin istasyonları ağının başlangıcı oldu. II. Dünya Savaşı yıllarında Nynas, kömür ve katrandan petrol ürünleri üretmek için yöntemler geliştirdi ve İsveç’in enerji tedarikinde önemli bir rol oynadı. Nynas, 400’e yakın ürün çeşidiyle savaştan sonra da büyümeye devam etti.
1970’lerin ortalarında yaşanan enerji krizi üzerine geliştirilen yeni stratejinin ilk ve en önemli aşaması Antwerp’te bir rafinerinin satın alınması oldu. Daha sonra 1992 yılında Dundee ve Eastham’daki rafineriler de Nynas bünyesine katıldı. Bu gelişmeler, Nynas’ın özel ürünlere ayrı bir odaklanmayla Avrupa bitüm pazarında lider tedarikçilerden biri olmasını sağladı. Sonraki yıllarda Nynas niş alanda kalarak trafo yağları ve naftenik yağ üretimine odaklandı. Madeni yağ, lastik ve gres üretiminde de kullanılan ham madde tedarikinde önemli bir pazar payı elde etti. Öyle ki günümüzde 170’den fazla ülkede ve dünyadaki trafoların %35’inde Nynas’ın trafo yağları kullanılıyor.
Bugün itibarıyla Avrupa ve Güney Amerika’da üretim tesislerimiz ve dünyanın 30 farklı ülkesinde ofislerimiz mevcut. Üstün özellikli trafo yağlarımızın yanı sıra ağır molekülleri rafine ederek daha uzun kullanım ömrü sunan, sera gazı salımlarını düşüren, üretimlerinde enerji verimliliğini artıran, döngüsel ekonomiyi kullanan ve destekleyen yüksek kalitede ürünler geliştirmeye odaklanıyoruz. Sahip olduğumuz geniş lojistik ağımız sayesinde, müşterilerimizin tüm dünyaya yayılmış proje sahalarına, sorunsuz bir şekilde teslimat yapabiliyoruz. Sürdürülebilir bir topluma geçişte zorlukları aşmak, yeni fırsatlar yakalamak ve çözümler üretmek için müşterilerimizle yakın iş birliği içinde çalışıyor ve en önemlisi AR-GE’ye yatırım yapıyoruz.
Nynas’ın Türkiye pazarındaki konumu ve faaliyetleri hakkında bilgi verir misiniz?
Nynas, Türkiye’deki faaliyetlerine 1999 yılında başladı. Bugün itibarıyla Nynas Türkiye olarak trafo, lastik, kauçuk, madeni yağ ve kimya sektörlerinde faaliyet gösteren sanayi müşterilerimize naftenik trafo yağları, baz yağları, proses yağları ve özel yağlar tedarik ediyoruz.
Nynas Türkiye olarak, faaliyete başladığımız yıldan beri trafo yağları sektöründe pazar lideriyiz. Yaptığımız yatırımların sonucu olarak son 10 yıldır benzer bir başarıyı lastik sektöründe de yakaladık. 2022 yılında 100 milyon Euro üzeri bir ciro sağladık. Daha önce satış hacmi açısından kendimize hedef olarak belirlediğimiz Hindistan’ı geçmekle kalmadık, Almanya’dan sonra ikinci sıraya yerleştik. Kısa vadede Türkiye’nin bölgedeki coğrafi ve kültürel merkez özelliğini kullanarak ciromuzu ve satış hacmimizi daha da artırmayı hedefliyoruz.
Türkiye; Nynas’ın odaklandığı, özel önem verdiği ülkelerden biri. Türkiye’nin ekonomik dinamizmi, Avrupa’ya yakınlığı ve bölgesel önemi sayesinde çok daha geniş avantajlar sunacağına ve yeni iş fırsatları yaratacağına inanıyoruz.
Nynas naftenik trafo yağında küresel pazar hâkimiyetine sahip. Nynas NYTRO, 170’ten fazla ülkede ve dünyadaki trafoların %35’inde kullanılıyor.
Nynas Türkiye Genel Müdürü Güney Devrim İldiri: “Daha önce satış hacmi açısından kendimize hedef olarak belirlediğimiz Hindistan’ı geçmekle kalmadık, Almanya’dan sonra ikinci sıraya yerleştik. Kısa vadede Türkiye’nin bölgedeki coğrafi ve kültürel merkez özelliğini kullanarak ciromuzu ve satış hacmimizi daha da artırmayı hedefliyoruz.”
Dünyanın önde gelen naftenik yağ üreticisi Nynas’ı diğer şirketlerden farklı kılan şey nedir?
Çoğu petrol şirketi, ham petrolü rafine ederek fosil yakıt olarak piyasaya sunuyor. Nynas ise ham petrolden yakıt yerine uzun vadeli değer yaratan ve çoğu durumda %100 yeniden kullanılabilen ya da geri dönüştürülebilen yüksek kaliteli bitüm ve özel naftenik yağlar üretiyor. Ürünlerimiz ham petrol bazlı malzemelerden üretilmiş olsa dahi kullanım alanlarının çoğunda sürdürülebilir gelişime katkıda bulunuyor.
Kullanım ömrü, verimlilik, yeniden kullanılabilirlik ve geri dönüştürülebilirlik; hem ürünün kullanım ömrü değeriyle bağlantılıdır hem kaynak ve enerji verimliliğiyle ilişkilidir. Döngüselliğe odaklanmak Nynas’ın ürün kullanım ömrünün tamamını değerlendirme vizyonunun bir parçasıdır. Döngüsel ürün akışları sağlanabilirse, ürünlerin karbon ayak izi önemli ölçüde azaltılabilir.
Bu çerçevede, Nynas olarak, sürdürülebilir ürünlerin kullanıldıkları uygulamalarda geçerli performans gerekliliklerini karşılaması hatta aşması gerektiğini düşünüyoruz. Bu sayede müşterilerin sürdürülebilir gelişim hedeflerine katkı sağlamayı amaçlıyoruz. İşlenmemiş, yenilenebilir veya döngüsel ham madde kullanılarak ürün üretilebilir. Mevcut ürünlerin döngüsel ürün akışlarındaki payını artırmak, sınırlı kaynakların verimli kullanımı için hayati önem taşıyor.
Naftenik yağ kullanımının avantajları nelerdir?
Naftenik yağların başarısının sırrı yüksek çözücülük özelliğidir. Çözücü güç, yağın kullanıldığı tüm üretim süreçlerinde önemli bir rol oynar. Yüksek çözücü güç formülatörlere daha farklı ham maddeler kullanabilme esnekliği, daha yüksek miktarda etken madde veya katkı maddesi ekleyebilme fırsatı ve daha kısa işlem süreleri sunar.
Örneğin, gres üretiminde naftenik baz yağlar, çoğu zaman parafinik yağlara kıyasla büyük avantajlara sahiptir. Bu bilgi, dünyanın birçok yerinde genel olarak kabul görüyor. Bu avantajların temelinde ise naftenik yağların sunduğu elverişli çözünürlük özellikleri yatıyor. Diğer önemli konu, metal işleme sıvısı üreticilerinin, formülasyonlarında parafinik baz yağ yerine naftenik baz yağ kullanmaları durumunda daha stabil emülsiyonlar elde edebilmeleri.
Nynas, müşterilerinin ihtiyaçlarını önceden tespit ederek; AR-GE, inovasyon ve teknoloji geliştirme çalışmaları yapıyor ve piyasaya sürdüğü ürünlerle müşterilerinin rekabet gücünü artırıyor.
Son dönemde Grup I baz yağ üreticilerinin yaşadığı sıkıntılar, naftenik yağ üreticilerine avantaj sağladı mı?
Grup I tedariği sıkıntısındaki büyüme, çözünürlük özelliklerini etkileyen viskozite değeri ve kimyasal bileşimdeki farklılıklardan kaynaklanan kısıtlar nedeniyle yüksek derecede rafine parafinik Grup II ve III yağları ile kolayca ikame edilemiyor.
Çözünürlüğün yetersiz olması; endüstriyel yağlayıcılar, metal işleme sıvıları ve proses yağlarının temel segmentlerini olumsuz etkiliyor. Bu yüzden, Grup I yağlarındaki mevcut ve beklenen arz sıkıntısının üstesinden gelmek için endüstriyel yağlayıcı formülatörlerinin, i) Grup II veya III’e geçmek, ii) naftenikleri (API Grup V) kullanmaya başlamak veya iii) ilk iki seçeneğin özel tasarlanmış bir karışımını seçmek arasında tercih yapmaları gerekiyor. Bunun yanı sıra, bir dizi Grup I üreticisi, yağların yüksek fiyatla satışa sunulduğu niş bir piyasanın aktörleri olarak kalabilir. Buna muhtemelen teknik açıdan Grup I aromatiklerin sunduğu yüksek viskozite ve çözünürlük özelliklerini gerektiren uygulamalar için ihtiyaç duyulacak. Ancak çok da uzak olmayan bir gelecekte Grup I arzı; denizcilik, metal işleme sıvıları ve diğer büyük endüstriyel uygulamalar gibi ana akım pazarlardaki talebi karşılayamaz hale gelecek. Bu durumda, Nynas gibi özel naftenik yağ üreticilerinin pazar payının artacağını ön görmekteyim.
Örneğin, Nynas NYBASE® ürünümüz pek çok durumda, büyük bir yeniden formülasyon çalışmasına gerek kalmaksızın Grup I yerine kullanılabilecek şekilde tasarlanmış durumda. Bu ürün grubunun en büyük avantajı; yağlayıcılar ve gresler için baz yağ olarak, kimya ve kauçuk endüstrisi için proses yağı olarak tüm dünyada tedarik edilebiliyor olması.
Yakın gelecekte elektrikli otomobillerin hızlı şekilde yaygınlaşacağı öngörülüyor. Otomobil piyasasındaki bu dönüşüm, Nynas’ın pazardaki konumuna nasıl yansıyacak?
Bugün itibarıyla dünyada 1,2 milyar kişiye ulaşan elektriğin iletiminde Nynas trafo yağları kullanılmakta. Artan nüfus, gelişen ekonomi ve kitlelerin refaha ulaşımının artmasıyla birlikte dünyada elektriğe olan talep de gün geçtikçe yükseliyor. Büyüyen bir nüfusun ve elektrik şebekelerine yönelik artan talebin zorluğuyla başa çıkmak, en düşük maliyetiyle en iyi çözümleri sunabilmek anlamına gelir.
2030 yılına kadar dünya nüfusu 8,5 milyara çıkacağı için, önümüzdeki 7 yılda küresel elektrik talebinde %30’luk büyüme meydana geleceğini öngörmekteyim. Bu durumda yenilenebilir güç kaynaklarına yönelik yeni akıllı transformatörlere ihtiyacımızın bugünden daha fazla olacağı su götürmez bir gerçek. Bu transformatörler, güç kalitesini koruyan, sera gazı emisyonlarını azaltan ve akıllı şebekelere uyum sağlayan, elektrik enerjisi kayıplarını azaltmaya ve geleceğe güç vermeye yardımcı olan yağlara ihtiyaç duyacak.
Değişen eğilimlerin ve artan talebin karşılanabilmesi noktasında çevreye duyarlı ve yüksek performanslı trafo yağları ve imalatta ham madde olarak kullanılan özel yağları üreten firmaların öneminin ve pazar payının artacağını düşünüyorum. Buna bağlı olarak Nynas’ın pazardaki liderliğini kuvvetlendireceğine inanıyorum.
Nynas, çoğu durumda %100 yeniden kullanılabilen ya da geri dönüştürülebilen yüksek kaliteli bitüm ve özel naftenik yağlar üreterek müşterilerinin sürdürülebilir gelişim hedeflerine katkı sağlıyor.