Yaşam, diğer deyişle besin zinciri toprakta ve denizde fotosentez ile başlar. Gezegenimizin su, azot, karbon döngüsünde denizler ve iç sular yaşamın mavi gücüdür. Tatlı ve tuzlu sularda güneş ışığı, karbondioksit ve besleyici elementler varlığında biyokütle oluşur. Yeşil rengini klorofilden alan tek hücreli alg olan bitkisel mikroorganizmalar (fitoplankton) atmosferdeki karbondioksit için yutak alanı olup gezegenimizdeki oksijenin neredeyse yarısını üretir. Besin zincirinin ilk öğesi fitoplanktonlar adeta sualtı ormanındaki mikroskopik ağaçlar olarak iklim değişikliği ile mücadele eder. Doğanın biyorafinerilerinin ürünü fitoplankton ve bitkiler, diğer deyişle “Biyojenik Karbon” yaşamımızın en kritik unsurudur.
Besin zincirimizi hepimiz korumalıyız. Çünkü atmosferin ve suyun sınırları yoktur. Gezegenimizin herhangi bir zamanında, herhangi bir yerinde iklim değişikliğine etki ederek sera gazı emisyonu yayıyorsak; örneğin Güney Okyanusu’nda, sadece Antartika’da yaşayan İmparator Pengueninin yaşamını tehdit ediyoruz. Bitkiler, hayvanlar ve mikroorganizmalarla birlikte yaşayan en bencil canlı olarak insana büyük görev düşüyor. Mart 2024’te gerçekleştirdiğimiz Antarktika keşif gezimizde edindiğim yeni arkadaşlarım İmparator Pengueni ile sizleri tanıştırarak, canlılara kıymayalım diyorum. Keşif gezimizi, rekorumuzu ve devasa doğa laboratuvarındaki günlerimi sizlere yazacağım.
Su ekosistemimizi korurken denizyolu taşımacılığındaki yakıtlar ayrı öneme sahiptir. Çünkü gezegenimizin üç temel acil sorunu olan çevre kirliliği, biyoçeşitlilik kaybı ve iklim değişikliği mücadelemizde yolcu, yük ve askeri denizyolu taşımacılığı gezegen dostu olmalıdır. Üretim girdilerinin tesislere ulaşmasında, piyasaya ürün arzında, en iyi tedarik zinciri yönetiminde denizyolu taşımacılığının başta yakıt Karbon Ayak İzi olmak üzere tüm etkileri çevresel sürdürülebilirlik yönetiminde mühimdir. Denizyolu taşımacılığında yeşil, dijital ve döngüsel değişmek için dönüşüm yoluna çıkmalıdır. Denizyolu taşımacılığı en yaygın taşımacılık ağı ve farklı taşıma seçenekleriyle uluslararası ticaretin tartışılamaz öğesidir. Bir seferde büyük mal taşınması mümkünlüğü denizyolu taşımacılığını kara ve hava taşımacılığına göre avantajlı kılar. Ancak petrol kökenli devasa miktarda yakıt tüketen sektörün sera gazı salım azaltımı şarttır.
Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO) Temmuz 2023’te ortak vizyonumuz, iddialı hedefimiz diyerek “Uluslararası Denizcilikten Kaynaklanan Sera Gazı Emisyonlarını Azaltmak İçin Revize Strateji” açıkladı. Sektörde düşük karbonlu fosil kökenli yakıtlar, biyoyakıtlar, hidrojen ve amonyak ekonomisi ile elektrifikasyon önem kazandı. Denizcilik kaynaklı sera gazı emisyonlarının azaltılması, sektörün net sıfır emisyon hedefine ulaşması kolay değil. Küresel ve ulusal destekleyici politika ile teşvikler, teknolojik inovasyon ve iş dünyasında değer zinciri işbirliği gerekmekte. Denizde malı taşınanlar ve limanlarla sektörün paydaşlığı, güç birliği gerek. Karada yeşil ekonomi ile mavi ekonomi için çok çalışmak gerek. Çok. Meraklısı için: https://www.iea.org/energysystem/transport/international-shipping
Deniz taşımacılığında “Sürdürülebilir Denizcilik Yakıtı (SDY)” ve “Sürdürülebilir Denizcilik Harmanlama Bileşeni (SDHB)” tanımlamaları artık bizimle. Buradaki sürdürülebilir kelimesi fosil kökenli olmayan biyojenik karbonlu hidrokarbon demek. SDHB “Fosil olmayan kaynaklardan üretilen, denizcilik yakıtları ile harmanlanarak kullanılabilen ve uluslararası geçerliliği olan sürdürülebilirlik sertifikasına sahip ürün” olarak 2004 tarihli Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK)’nun Petrol Piyasasında Uygulanacak Teknik Kriterler Hakkında Yönetmeliğindeki değişiklikle tanımlandı (5 Nisan 2024 tarihli Resmi Gazete). Bugüne çok çalışılarak gelindi. Güleryüzlü EPDK Başkanımız Mustafa Yılmaz özelinde Petrol Piyasası Dairesi değerli mensuplarını, Biyoyakıt Sanayi Derneği Başkanı Selçuk Borovalı özelinde biyorafinerilerimizin çalışanlarını kutluyor ve mavideki yeşil yolumuz açık olsun diyorum.
Yatırımcı ilgisinin de yüksek olduğu ülkemizde, biyorafinerilerimiz SDY ve SDHB üretiminde lider tedarikçilerden olabilir. Uluslararası Sürdürülebilirlik ve Karbon Sertifikası (ISCC) belgelendirmesi mühim. ISCC üyesi olan ilk Türk şirketi, biyorafinerimiz DB Tarımsal Enerji oldu. Yemyeşil alkış. Türkiye’mizde bir ilki başararak deniz yakıtları için ISCC alan Arkas Bunker’e, Kıymetli İTÜ Mezunumuz ve Genel Müdür Seçkin Gül özelinde denizcilik sektörümüze, Sahil Güvenlik Marmara ve Boğazlar Bölge Komutanlığı önünde, Kireçburnu Sahili’nde, karada çimariva selamımı sunuyorum. Gezgin olarak deniz fenerlerine ayrı tutkunum. Kireçburnu’ndaki deniz fenerimizi pek severim. Okuluma giderken hep kısa bir korna ile deniz askerimize selam çakarım. 1773 yılında İTÜ “Mühendishane-i Bahr-i Hümayun (İmparatorluk
Deniz Mühendishanesi)” adı ile kuruldu. Deniz eğitimi için İTÜ gücümüz ve mezunlarımız gururumuz.
6-7 Mayıs 2024 tarihlerinde İTÜ’de yapacağımız IX. İstanbul Karbon Zirvesi’nde “İklim Değişikliği Kaynaklı Riskler, Fırsatlar ve Karbon Ticareti” temalı etkinliğimizde paydaşlarımızı QS Dünya Üniversite Sıralamaları: Sürdürülebilirlik 2024 genel sıralamasında dünyada 221., çevresel etki kategorisinde dünyada 148. sırada yer alarak Türkiye’de 1. olan İTÜ’müzün Ayazağa Yerleşkesi’nde kahve tadı ve kokusu ile paydaşlarımızı ağırlayarak iş dünyası liderlerini dinleyip Sürdürülebilir Üretim ve Tüketim Derneği 2024 Küçük Karbon Kahramanı gösterisini alkışlayarak 2024 Düşük Karbon Kahramanı Ödül törenini gerçekleştireceğiz. İklim değişikliği mücadelemiz için buyurunuz. Bekleriz.