Fransa, atık yağların çevreye zarar vermeden yönetilmesi konusunda önemli bir adım atarak döngüsel ekonomi anlayışına katkıda bulunan bir model geliştirmiştir. Bu modelin en önemli unsurlarından biri, 2020 yılında kurulan CYCLEVIA adlı üretici sorumluluğu kuruluşudur. Bu kuruluş, Fransa’da atık yağların toplanması ve işlenmesi sürecinde kritik bir rol oynamaktadır.
CYCLEVIA’nın Kuruluşu ve Amaçları
CYCLEVIA, 10 Şubat 2020’de Fransa’da yürürlüğe giren 2020-105 sayılı Kanun’un bir gerekliliği olarak, 1 Ocak 2022’den itibaren mineral, sentetik veya endüstriyel yağlar ve madeni yağlar için geçerli olan genişletilmiş üretici sorumluluğu (EPR) programını uygulamak amacıyla kurulmuştur. CYCLEVIA, 1 Ekim 2021’de faaliyete geçmiş ve 24 Şubat 2022’de Fransa hükümetinden altı yıl süreyle onay alarak, Fransa’daki madeni yağ sektörünün üretici sorumluluğu kuruluşu haline gelmiştir.
Fransa’nın madeni yağ pazarının yaklaşık %80’ini temsil eden 22 şirketin bir araya gelmesiyle oluşturulan CYCLEVIA, üreticilerin sorumlu olduğu tüm coğrafi alanları kapsayacak şekilde yapılandırılmıştır. Amacı, atık yağların çevresel etkisini azaltırken, aynı zamanda yüksek performansla bu süreçleri yönetmektir.
CYCLEVIA’nın Uyguladığı Stratejiler ve Başarılar
CYCLEVIA, atık yağların toplanması ve geri dönüştürülmesi için finansal bir EPR modeli benimsemiştir. Bu model, sektörün özelliklerine en uygun çözüm olarak belirlenerek, sektördeki rekabetçi yapının korunmasına olanak tanımaktadır. Bu sayede, atık yağların geri dönüşüm süreçlerinde yüksek verimlilik sağlanarak çevresel sorumlulukları ulusal düzeyde yerine getirilmektedir.
CYCLEVIA, yalnızca mevcut süreçleri yönetmekle kalmayıp, aynı zamanda atık yağların yeniden kullanım oranlarını artırmaya yönelik teknik çalışmalar da yürütmektedir. Özellikle yeni ürünlerin bileşiminde atık yağlardan rafine yağların dahil edilmesi teşvik edilmekte ve sürdürülebilir geri dönüşüm çözümleri geliştirilmesi hedeflenmektedir. CYCLEVIA’nın nihai hedefi, 2025 ve 2027 yıllarında sırasıyla %53 ve %55 oranında atık yağların toplanmasını sağlamaktır.
Farklı Atık Yağ Toplama Denemeleri
CYCLEVIA, Ekim 2023 ile Nisan 2024 arasında, araç bakım ortakları ağı ile iş birliği yaparak bireysel müşteriler için ilk atık yağ ve yağ ambalajı toplama denemesini gerçekleştirmiştir. Bu operasyon, denizaşırı bölgelerdeki atık yağ yönetiminde karşılaşılan benzersiz zorluklar ve çevre sağlığı üzerindeki tehditler göz önüne alındığında büyük önem taşımaktadır.
Bu operasyon oldukça cesaret verici sonuçlar elde etmiş olup, 6 ayda 3.895 kg kullanılmış yağ ve 628 kg plastik ambalaj toplanmıştır. Bu miktarlar, bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla %11,4 artış göstermiştir.
Fransa’da Gelecek Planları ve Yatırım Çağrıları
Fransa’da, atık yağların yönetimi ve geri dönüşüm süreçlerini daha da iyileştirmek amacıyla CYCLEVIA, 2024 yılı itibarıyla son teknolojiye sahip bir atık yağ rejenerasyon tesisi kurulması için proje çağrısı başlatmıştır. Projeye yapılacak yatırımın 10.5 milyon Euro’ya kadar çıkması planlanmaktadır. Bu yatırımın, Fransız döngüsel ekonomi pazarının geleceği için büyük önem taşıdığı vurgulanmaktadır.
Sonuç Olarak
CYCLEVIA, Fransa’da atık yağların döngüsel ekonomi ile uyumlu bir şekilde yönetilmesi konusunda önemli bir model oluşturmaktadır. Geri dönüşüm ve atık yönetimi konusunda sağlanan bu başarılar, sadece çevre için değil, aynı zamanda ekonomiye de büyük katkılar sağlamaktadır. Fransa’nın atık yağ yönetimi konusunda attığı bu adımlar, diğer ülkeler için de örnek teşkil etmekte ve dünya genelinde daha sürdürülebilir bir çevre anlayışının gelişmesine yardımcı olmaktadır.
[1] Why was CYCLEVIA Created? https://www.cyclevia.com/en. Erişim tarihi Şubat 20, 2025.
[2] A Strong Commıtment To Overseas France https://cpl-lubrifiants.com/Cpl-sou/PG/Press%20release%204%20April%202022.pdf. Erişim tarihi Şubat 21, 2025.
[3] https://www.cyclevia.com/en/post/guadeloupe-review-of-the-first-waste-oil-collection-operation Guadeloupe: Review of the first waste oil collection operation. Erişim tarihi Mart 03, 2025.
[4] Regeneration: Cyclevia extends it call for projects in 2025 https://www.cyclevia.com/en/post/regeneration-cyclevia-extends-it-call-for-projects-in-2025. Erişim tarihi Mart 03, 2025.