SGS, dünyanın lider gözetim, denetim, test ve belgelendirme kuruluşlarından biri. 90.000’den fazla çalışanı, dünya geneline yayılmış olan 2.000’den fazla ofis ve laboratuvar ağıyla hizmet vermekte olan SGS’ye yağ analizlerinin nasıl gerçekleştirildiğini, testlerin önemini, raporların anlamını ve kullandıkları teknikleri sorduk. SGS Türkiye Petrol, Gaz ve Kimyasallar Laboratuvar Müdürü Belkız Engin ile sizler için son derece kapsamlı ve bilgilendirici bir röportaj gerçekleştirdik.
Belkız Hanım öncelikle SGS’nin madeni yağ analiz laboratuvarını tanıyalım. Laboratuvarda ne tür hizmetler sunuyorsunuz?
SGS Vernolab Türkiye olarak, 2010 yılından bu yana yurt içinde ve yurt dışında kestirimci bakım hizmetleri kapsamında kullanılmış madeni yağ numune analizleri konusunda müşterilerimize çözümler sunuyoruz. Kullandığımız numune takip programımız, az miktarda numune ile hızlı analiz yapabilen cihaz ve yöntemlerimiz, ayrıca yetkin kimyager analist kadromuz sayesinde kurulduğumuz günden bu yana hizmetlerimizi optimum taahhütler ile sunmaktayız. Madeni yağ analiz hizmetlerimizle birlikte sunmuş olduğumuz sonuç yorumlama hizmetlerimiz, yağın türü, marka/modeli ne olursa olsun 43 yılı aşkın süredir deneyim sahibi olan Fransa’daki birimimizin uzman mühendis kadrosu tarafından sağlanıyor.
Peki kestirimci bakım nedir?
Kestirimci bakım; titreşim analizi, kullanılmış madeni yağ analizi ve sıcaklık analizi gibi yöntemleri kullanarak makine elemanlarındaki arızaları tespit eden ve arızaları önlemeyi hedefleyen bir bakım yöntemidir.
Kestirimci bakım kapsamında kullanılmış madeni yağ numune analizlerinin amacı nedir?
Kullanılmış madeni yağ analizleri, yurt içerisinde genel anlamda pek fazla bilinmeyen ve önemsenmeyen, ilk bakışta ek maliyet gibi görünen veya yalnızca kullanımda olan madeni yağın durumunu gözlemlemek amacıyla yapıldığı düşünülen bir hizmet türüdür. Her ne kadar böyle düşünülse de, aslında bu tip işlemler yağın kullanıldığı sistemin tamamına ait sağlık durumunu gözlemlemek ve olası beklenmeyen maliyetlerin önüne geçmek amacıyla yapılıyor. Bunun bilincinde olan kişi ve işletmeler tarafından, kullanılmış madeni yağ analizleri “kan tahlili”ne benzetilir ki; en doğru, kısa ve açıklayıcı tanımı da budur.
Kestirimci bakımın firmalar açısından faydaları nelerdir?
Arıza duruşlarını minimuma indirir veya tamamen ortadan kaldırır ve çalışma süresini artırır. Bakım maliyetlerini düşürür. Verimsiz çalışan makinelerde elektrik tüketimi fazla olduğundan enerji yönünden tüketimin az olmasına yardımcı olur. Ürün kalitesinin sürekliliğini sağlar. En önemlisi de tamir bakımı yönlendirerek gereksiz işçilik ve malzeme israfını azaltır. Toplam üretken bakımın işletmede yaygınlaşmasında önemli rol oynar.
Numune alma ve gönderimini ne şekilde yapıyorsunuz? Numune alınırken en doğru sonuca ulaşmak için nelere dikkat edilmesi gerekir?
Yapılan analizlerin doğruluğu ve yapılan yorumun kalitesi alınan numunenin temsil edebilirliğine bağlıdır. Bu bağlamda numune alımı konusunda tavsiye edebileceğimiz noktalar şu şekildedir;
Araçlardan Numune Alımı
- Numuneler motor sıcakken alınmalıdır.
- Doğru sonuç alabilmek için, yağın yeterli süreçte (2500 km veya 50 saat) kullanılmış olması gerekmektedir.
- Filtreden numune alınmamalıdır.
- Yağ değiştirilirken alınan numune için, karter tıpasından 1 veya 2 lt madeni yağ akıtıldıktan sonra numune alınmalıdır.
- Numune seti kullanılarak alınan örneklerde, karter dibine daldırılan plastik hortum, her numuneleme esnasında yenilenmelidir.
Endüstriyel Makinelerden Numune Alımı
- Numuneler sistemden veya makine operasyonda iken alınmalıdır.
- Doğru sonuç alabilmek için, yağın yeterli süreçte (en az 250 saat) kullanılmış olması gerekmektedir.
- Her şatta, bir makineden alınan her bir numunenin, numune alımı sırasındaki koşullarının (sıcaklık, numune alma noktası vs.) benzer olması çok önemlidir.
- Filtreden ve tank dibinden numune alınmamalıdır.
- Varsa özel numune alma bujilerinden numune alınmalıdır.
- Numune seti kullanılarak alınan örneklerde, plastik hortum her numuneleme esnasında yenilenmelidir.
SGS Vernolab Türkiye olarak numune alımı konusunda profesyonel ekibimizle destek olabileceğimiz gibi müşterilerimizin mevcut personellerine de seminer desteği veriyoruz. Numune alımı için gerekli tüm ekipmanların temininden, alınan numunenin uygun koşullarda gönderimine kadarki tüm süreçte gerekli yardımcı malzemeleri de sağlıyoruz.
Kullanılmış yağ analizlerinde amaç nedir?
Kullanılmış yağ analizleri; madeni yağlarda biriken metal ve diğer kirliliklerin konsantrasyonundaki değişiklikleri saptayarak, makinelerinizdeki potansiyel sorunlara dair erken bir uyarı sağlar. Kullanılmış madeni yağların, greslerin ve hidrolik sıvıların analizi; elektrik jeneratörünüz, dişli kutularınız, kompresörleriniz, hidrolik sistemleriniz ve diğer kritik makinelerinizin durumuna dair hızlı ve doğru bilgiler edinmenizi sağladığı gibi ayrıca yağın durumu hakkında da çok önemli detaylar içerir. Madeni yağınızın etkin bir şekilde izlenmesi; pahalı ekipmanların bakımlarının, hasarlanma riskini ve öngörülemeyen aksaklıkları önleyecek şekilde verimli olarak önceden planlanmasını mümkün kılar. SGS Dilovası Vernolab Laboratuvarları, gerek analizleri gerçekleştiren uzman kimyagerler gerek yorumlama hizmetini veren mühendisler ile madeni yağların, greslerin ve hidrolik sıvıların analiz edilmesine yönelik en son teknolojileri bir araya getirir. Ürünün hem fiziksel hem de kimyasal özellikleri incelenerek, ekipmanın veya yağın durumu hakkında detaylı bilgi elde edilir. Analiz sonuçlarının yorumlanması vasıtasıyla, makinelerinizin verimli çalışıp çalışmadığına ve önemli problemler oluşmadan önce düzeltici önlemlere gerek olup olmadığına dair ihtiyaç duyulan bilgi elde edilmiş olur.
Kullanılmış madeni yağları analiz etmek için temel olarak uyguladığımız testleri şöyle sıralayabilirim: Viskozite, ICP – Element analizi, Su Miktarı, Renk Tayini, Yoğunluk Tayini, Donma Noktası (Freezing Point), Akma Noktası (Pour Point), Parlama Noktası (dizel motor yağları için), Toplam Asit ve Baz Sayısı, Partikül Sayısı, FTIR (Fourier Dönüşümlü Kızılötesi Spektroskopi) Testi, Air Release, MPC (Vernikleşme Potansiyeli), Ruler (Yağın Kalan Ömrü), Anti-Rusting, pH ve i-pH, n-Pentan ve n-Heptan’da çözünmeyenler, İletkenlik (Kesme Yağları), Konsantrasyon (Kesme Yağları), Bakteri Testi (Kesme Yağları), Pas ve Korozyon Testi (Kesme Yağları).
Ayrıca yurt içinde ihtiyaç duyulan fakat Vernolab Türkiye olarak kapsamımızda yer almayan ürün ve test türleri için yurt dışında bulunan diğer Vernolab Laboratuvarlarımızdan da destek alarak müşterilerimize çözüm sunabiliyoruz.
Analiz raporları ne şekilde hazırlanıyor? Raporları nasıl okumalıyız?
SGS olarak; laboratuvarımıza ulaşan madeni yağ numuneleri için uygulanacak prosedürler ve testlerin tamamlanması sonrasında, müşterilemize analiz raporları maksimum 5 iş günü içerisinde iletiyoruz. Uygulanacak bazı testlerin yapısı gereği bu süre uzayabilir. Analizler tamamlandığında, analiz sonuçlarını hem rakamsal hem de grafikler yolu ile, yapılan değerlendirmenin yorumunu ise; trafik lambası görselleri ile anlatan bir rapor sunuluyor. Trafik işaretleri şu şekilde yorumlanır:
- Yeşil – her şeyin yolunda olduğunu gösterir.
- Sarı – bir sorun olabileceğini ve müdahale yapılması gerekebileceğini gösterir.
- Kırmızı – ekipmana bakım yapılması için derhal müdahale edilmesi gerektiği anlamına gelir.
Yapılan tüm bu analizler firmalara ne tür avantajlar sunuyor?
SGS, laboratuvar yönetimi ve işletmesi konusunda data kalitesi, verimlilik ve tasarrufun çok önemli olduğunun farkındadır. Vernolab Kullanılmış Yağ Analiz Laboratuvarımız, bakım departmanınıza, yapılan analizlerin sonuçlarından elde edilen çok değerli bilgiler sunar. Düzenli testlerin ne kadar önemli olduğunu, bu sayede madeni yağınızın ve makinelerinizin kullanım ömrünü en üst düzeye nasıl çıkardığını biliyoruz. Analiz sonuçlarımız, madeni yağınızın durumu hakkında ham veriler sunar. Makinenin durumuna dair doğru bir teşhiste bulunabilmek için sonuçların; makinenin türü, çalışma şartları ve ortamı dikkate alınmak suretiyle yorumlanmaları gerekir. Uzmanlarımız sonuçlara bakarak, aşınma parçacıklarının ve kirliliklerin kaynağını tespit edebilme ve bunların ekipmanınız üzerindeki olası etkilerini belirleyebilme kabiliyetine sahiplerdir. Bu kavrayış temeline dayanarak size bakım konusunda tavsiyeler verirler.
