Motor yağının asitlere karşı ilk savunma hattı olan TBN, zamanla düşerek kritik sınırlara ulaşabiliyor. Peki bu değer nasıl ölçülür ve ne zaman “yağ değişimi zamanı geldi” demektir?
TBN nasıl ölçülür, ne zaman kritik hale gelir? Yağın alkalilik rezervini ne zaman ciddiye almalıyız?
TBN (Toplam Baz Numarası), motor yağının asitleri nötralize etme kapasitesini ölçer. Bu değer, standart bir titrasyon yöntemiyle belirlenir. ASTM D2896 ve D4739 gibi uluslararası kabul görmüş test metotları kullanılarak, yağın içindeki baz bileşenlerin asitlere karşı tamponlama gücü analiz edilir.
📉 Kullanım sırasında TBN değeri zamanla düşer. Bu düşüş, yanma sürecinde oluşan asidik yan ürünlerin nötralize edilmesiyle ilişkilidir. TBN belirli bir eşiğin altına indiğinde (örneğin 3–4 mgKOH/g), yağın koruyucu etkisi azalır ve motor parçaları asidik aşınmalara karşı savunmasız hale gelir.
🧪 Yağ analizi raporlarında TBN değerinin başlangıç değerine göre %50’den fazla düşmesi, genellikle “yağ değişimi yaklaşmış” sinyali olarak yorumlanır. Ancak kritik eşik, uygulamaya ve motor tipine göre değişebilir.
🔁 TBN, TAN (Toplam Asit Numarası) ile birlikte yorumlandığında daha doğru sonuçlar verir. TBN düşerken TAN yükseliyorsa, yağın görevini tamamladığına dair güçlü bir göstergedir.
#yağlıbilgiler #TBN #yağanalizi #madeniyağ #laboratuvar
